Dijelu crnogorskog društva koji je tradicionalno naklonjen ruskom stanovištu treba da bude jasno da se napadom na Ukrajinu Rusija svjesno povukla sa evropske pozornice i dugoročno odrekla bilo kakvog političkog uticaja na evropskom kontinentu. To se odnosi i na naš prostor. Napadom na Ukrajinu Putinov režim poljuljao je ideološke temelje proruskog narativa u Evropi – Rusija kao zaštitnik pravoslavnih naroda, saveznik malih država u antiimperijalnoj borbi, nosilac alternativne vizije evropejstva – i raskinuo sva postojeća evropska partnerstva.
Održivost geostrateškog zaokreta prema Aziji pokazaće godine koje su pred nama. Kako god, jedno je već danas izvjesno – Rusija je digla ruke od aktivnog učešća u evropskoj politici a samim tim i od Zapadnog Balkana, i to je cijena koju je Putinov režim pristao da plati. Važno je da oni koji prema Rusiji i ruskoj politici gaje određene afinitete budu svjesni ove nove geopolitičke realnosti. Rusofilija na Zapadnom Balkanu, kao strateški pravac i ideološka orijentacija, izgubila je svog osnovnog promotera, a time i svaki kredibilitet.
Tačno je da se u posljednje vrijeme geopolitičkim argumentima prečesto manipulisalo u svrhu isključivanja i delegitimisanja političkih protivnika. Tačno je i to da dobar dio naše političke klase nastoji da sopstvenu političku agendu prikaže kao nekakav istorijski imperativ. Sve to, međutim, ne znači da u datom vremenu ne postoje geopolitičke neminovnosti koje je nephodno uvažiti.
Za one koji u Crnoj Gori pretenduju na bilo kakav oblik učešća u izvršnoj vlasti, jasan otklon od politike Putinovog režima predstavlja jednu takvu neminovnost. Insistiranje na ‘proruskoj’ orijentaciji nakon što je sama Rusija odustala od projekta koji tu orijentaciju čini iole smislenom nije nikakva principijelnost, već naprosto – ćorsokak, i put u trajnu političku izolaciju.
Feđa Pavlović 